Skarbnik Gminy Żelechlinek - Elżbieta Wrześniewska 

ul. Plac Tysiąclecia 1
97-226 Żelechlinek

Tel. 44 844 40 15
Fax 44 712 27 70

Godziny pracy:
Poniedziałek - piątek: 7.30-15.30

Wójt Gminy Żelechlinek - Bogdan Kaczmarek

ul. Plac Tysiąclecia 1
97-226 Żelechlinek

Tel. 44 712 27 12 wew. 11
Fax 44 712 27 70

Godziny przyjmowania interesantów:
Poniedziałek - piątek: 8.00-15.30

Sekretarz Gminy Żelechlinek - Aneta Michniewska

ul. Plac Tysiąclecia 1
97-226 Żelechlinek

Tel. 44 712 27 12 wew. 21
Fax 44 712 27 70

Godziny przyjmowania interesantów:
Poniedziałek - piątek: 8.00-15.30

Gmina Żelechlinek położona jest w województwie łódzkim, w północnej części powiatu tomaszowskiego.

Sąsiaduje z siedmioma gminami: Jeżów, Głuchów, Rawa Mazowiecka, Czerniewice, Lubochnia, Budziszewice i Koluszki.

Posiada bliskie powiązania komunikacyjne:

• od wschodu z drogą krajową nr 8 – Warszawa–Katowice
• od północy z drogą krajową nr 72 – Łódź–Rawa Mazowiecka
• od zachodu i południowego zachodu z drogą wojewódzką nr 715 – Ujazd–Koluszki.

Stolicą gminy jest malowniczo położony Żelechlinek o współrzędnych geograficznych 51°42’43’’N; 20°2’9’’E.

Jednostka terytorialna rozprzestrzenia się na granicy Wysoczyzny Rawskiej, Wzniesień Łódzkich i Równiny Piotrkowskiej. Jest to obszar położony w Pasie Nizin Środkowopolskich w makroregionie Wzniesień Południowomazowieckich.

Na ukształtowanie powierzchni terenu decydujący wpływ wywarła era kenozoiczna – kiedy to na obszar Polski nadciągnął lądolód i pozostawił po sobie osady m.in. w postaci wałów moren czołowych. Dzięki temu rzeźba terenu jest zróżnicowana od równinnej po pagórkowatą.  Obszar położony jest na wysokości ok. 150 m n.p.m. Najwyżej położonym punktem jest wzniesienie moreny czołowej we wsi Bukowiec o wysokości 225 m n.p.m. , które powstało u czoła lądolodu. Gmina leży w zasięgu krajobrazu staroglacjalnego. W krajobrazie gminy występują również doliny rzeczne, którymi m.in. płyną rzeki: Rawka, Krzemionka, Żelechlinianka i Czerwonka. Rawka przepływa przez północną część terytorium. Bierze swój początek w gminie sąsiedniej ok.5km na wschód od Koluszek i podąża do Bzury. Krzemionka natomiast płynie leniwie przez południową część gminy. Powstał na niej zbiornik retencyjny we wsi Chociszew. Zbiornik retencyjny powstał również na Żelechliniance w sercu gminy. We wschodniej jej części bierze swój początek rzeka Czerwonka.

Obszar gminy pokryty jest przede wszystkim przez gliny zwałowe, piaski wodnolodowcowe i żwiry. Gmina Żelechlinek tak jak cała Polska leży w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego przejściowego. Z zachodu napływają masy powietrza oceanicznego znad Oceanu Atlantyckiego, zaś ze wschodu – kontynentalnego z Rosji. Decydującym również czynnikiem klimatotwórczym jest bariera pasa wyżyn i gór od południa oraz napływ powietrza morskiego znad Bałtyku od północy. Nie bez znaczenia jest również płytkie zaleganie wód gruntowych na terenie gminy. Średnia temperatura lipca wynosi ok.18°C natomiast średnia – stycznia –3,5°C. Największe promieniowanie przypada na miesiąc czerwiec, gdy Słońce góruje nad zwrotnikiem Raka i kąt padania promieni słonecznych jest największy, natomiast najmniejsze w grudniu nad zwrotnikiem Koziorożca, a kąt padania jest najmniejszy. Suma opadów na danym obszarze wynosi ok. 580mm.

Teren gminy porastają lasy mieszane. Drzewostan iglasty zajmuje ok. 80%, olesy 15% i lasy liściaste brzozowe ok. 5%. Lesistość wynosi 12,74%.

W tej ekologicznej gminie żyją: dzikie kaczki, myszołowy, bociany, czaple, żurawie, łabędzie, sarny, dziki, lisy, jelenie, borsuki, bobry i nietoperze.

Powierzchnię powyżej 92 km2 zamieszkuje 3460 osób. Jest ona jednolita narodowościowo. Gmina Żelechlinek jest siódmą co do wielkości gminą powiatu tomaszowskiego. Stanowi ok. 9% powierzchni całego powiatu. Średnia gęstość zaludnienia wynosi 38 os./km2 i jest najmniejsza w całym powiecie. Tę małą liczbę należy zaliczyć do walorów środowiska, ponieważ powietrze jest mniej zanieczyszczone i jest większy kontakt z naturą. Decydującym czynnikiem wpływającym na liczbę ludności na danym obszarze jest przyrost naturalny, ponieważ migracje wewnętrzne okresowe i stałe występują w pojedynczych przypadkach. Dominują migracje wahadłowe. Młodzież miejscowa dojeżdża do szkół, a dorośli do pracy.

Przyrost naturalny wynosi –2,89‰, natomiast na koniec 2009 r. osiągnął wartość –1,73‰. Liczba zawieranych małżeństw w ostatnich lata waha się od 31 do 44 i trudno zauważyć tendencję zwyżkową lub przeciwną do niej. W gminie tak jak w przeważającej części gmin powiatu tomaszowskiego liczba kobiet jest większa od liczby mężczyzn. Wskaźnik feminizacji wynosi 102, czyli na 100 mężczyzn przypadają 102 kobiety.

Analizując strukturę ludności wg wieku Polski, woj. łódzkiego i Gminy Żelechlinek, to należy stwierdzić, iż odsetek ludności w wieku przedprodukcyjnym i poprodukcyjnym jest najwyższy na terenie gminy.

Na obszarze gminy położonych jest 39 wsi tworzących 19 sołectw. W związku z małą gęstością zaludnienia przeważają małe wsie liczące do 100 mieszkańców. Stanowią one ok.72% wszystkich jednostek osadniczych.

Teren jednostki terytorialnej jest objęty procesem semiurbanizacji, ponieważ zwiększa się liczba osób zatrudnionych poza rolnictwem, bardzo dobrze rozwija się infrastruktura techniczna, powstają osiedla o zabudowie jednorodzinnej, następuje przejmowanie przez ludność miejskiego stylu życia. Na podstawie warunków naturalnych i kulturowych wykształciły się głównie trzy typy wsi: wielodrożnice, ulicówki i rzędówki.

W jednostkach osadniczych o mniejszej liczbie mieszkańców nowe budynki mieszkalne i gospodarcze powstają na ogół w obrębie dotychczasowych siedlisk. We wsi Żelechlinek natomiast następują większe zmiany. Zabudowa rozwija się w głąb działek, postępuje zagęszczenie siedlisk i przekształcanie charakteru wsi w typ mieszkaniowy.

Większość wsi pełni głównie funkcję rolniczą, ale występują również wsie pełniące funkcje rolniczo-usługowe i rolniczo-usługowo-przemysłowe.

Rolnictwo to podstawowa gałąź produkcji materialnej uzależniona od czynników przyrodniczych. Zróżnicowanie przestrzenne posiada ścisły związek z rozmieszczeniem gleb, które tworzą mozaikę na danym obszarze. Na układ gleb mają wpływ skały macierzyste.

Występujące gleby brunatnoziemne, które w swym podłożu mają gliny morenowe i piaski należą do grupy najżyźniejszych gleb omawianego terenu. Obszar gminy pokrywają również gleby belicoziemne, których występowanie jest związane z ubogimi piaskami. Na znikomej części terenu zalegają czarne ziemie i mady. Warunkiem koniecznym do wykształcenia czarnych ziem jest występowanie obszarów uwilgotnienia wodami gruntowymi. Mady zaś zalegają doliny rzek. 

Wartość użytkowa gleb jest określona za pomocą bonitacji, która uwzględnia przydatność gleb dla rolnictwa. Na terenie gminy występują klasy bonitacyjne od III do VI. Największy odsetek, bo aż 55% stanowią gleby klasy V, najmniej natomiast jest gleb klasy III – 0,05%. Najsłabsze gleby występują we wsi Brenik, Budki Łochowskie, Lucjanów, Łochówek Mały, Nowe Byliny, Teklin i Władysławów, najżyźniejsze zaś na obszarze Świniokierza Włościańskiego i Żelechlina. Grunty orne zajmują ok. 75% powierzchni gminy. Są zajęte pod uprawy

polowe. W strukturze zasiewów dominują zboża, zajmujące około 85% powierzchni.

Do upraw trwałych należą przede wszystkim drzewa uprawiane w sadach, które stanowią 1,17% powierzchni gminy. Trwałe użytki zielone pokrywają natomiast 6,77% obszaru.

Na terenie gminy, tak jak na terenie całej Polski występuje duże rozdrobnienie gospodarstw rolnych: do 5ha – 72%, natomiast o powierzchni powyżej 20ha – 1,01%. Taka struktura agrarna nie pozwala w pełni wykorzystać parku maszynowego, którym dysponują rolnicy oraz rozwinąć specjalizacji na wysoką skalę.

Przemysł to dział produkcji materialnej uzależniony od czynników lokalizacji. Zakłady przemysłowe, które powstały na terenie gminy posiadają lokalizację rozproszoną. Najważniejszymi surowcami niezbędnymi do rozwoju przemysłu spożywczego są surowce pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Na ich bazie rozwinął się przemysł młynarski i przetwórstwo mięsne. W oparciu o rynek zbytu, który jest nieodzownym czynnikiem lokalizacji przemysłu, na terenie gminy działają prężnie piekarnie, zaopatrujące nie tylko miejscową ludność, ale także pobliskie miasta. W oparciu o miejscową siłę roboczą w gminie funkcjonują zakłady odzieżowe w których zatrudnione są głównie kobiety.

Oprócz w/w zakładów funkcjonują również zakłady produkujące opakowania z tworzyw sztucznych i opakowania kartonowe. Miejscowa ludność zajmuje się również produkcją ogrodzeń betonowych i metalowych.